Pas përfundimit të luftës në Kosovë në vitin 1999 dhe ndërhyrjes së NATO-s, rajoni hyri në një fazë të re të ndërtimit të shtetit dhe demokratizimit. Një nga hapat më të rëndësishëm në këtë proces ishte organizimi i zgjedhjeve parlamentare, të cilat kanë shërbyer si një mekanizëm kyç për përcaktimin e drejtimit politik dhe përfaqësimit të qytetarëve të Kosovës.
Zgjedhjet e para parlamentare (2001)
Zgjedhjet e para parlamentare u mbajtën më 17 nëntor 2001 nën mbikëqyrjen e Misionit të Administratës së Përkohshme të Kombeve të Bashkuara në Kosovë (UNMIK). Këto zgjedhje ishin historike, pasi shënuan fillimin e një periudhe të re për ndërtimin e institucioneve demokratike të Kosovës. Lidhja Demokratike e Kosovës (LDK), e udhëhequr nga Ibrahim Rugova, fitoi shumicën e votave, duke siguruar 47 nga 120 ulëse në Kuvendin e Kosovës. Ky rezultat e bëri LDK-në partinë dominuese në politikën e Kosovës për disa vite.
Zgjedhjet e 2004-ës dhe lëvizja politike
Në zgjedhjet e 23 tetorit 2004, LDK-ja e Rugovës përsëri doli e para, por me një shumicë më të vogël. Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës (AAK), e udhëhequr nga Ramush Haradinaj, formoi një koalicion qeveritar me LDK-në, duke u bërë kryeministër. Këto zgjedhje shënuan edhe një zhvendosje të ekuilibrave politikë në vend, me rritjen e ndikimit të partive të reja si AAK.
Zgjedhjet e 2007-ës dhe Pavarësia e Kosovës
Zgjedhjet e 17 nëntorit 2007 ishin të parat pas vdekjes së Ibrahim Rugovës dhe sollën një ndryshim të rëndësishëm politik. Partia Demokratike e Kosovës (PDK), e udhëhequr nga Hashim Thaçi, fitoi me 34% të votave, duke e kaluar LDK-në. Këto zgjedhje ishin të rëndësishme edhe sepse u mbajtën pak muaj para shpalljes së pavarësisë së Kosovës më 17 shkurt 2008, një ngjarje që ndryshoi thelbësisht situatën politike dhe gjeostrategjike të rajonit.
Zgjedhjet e 2010-ës dhe konsolidimi i shtetit Zgjedhjet e 12 dhjetorit 2010 u mbajtën në një periudhë kur Kosova tashmë kishte shpallur pavarësinë. PDK-ja përsëri doli e para, duke fituar 32% të votave. Këto zgjedhje ishin të parat të mbajtura pas shpalljes së pavarësisë dhe shënuan një hap të rëndësishëm në konsolidimin e institucioneve të reja të shtetit të Kosovës.
Zgjedhjet e 2014-ës dhe ndryshimi i qeverisjes
Në zgjedhjet e 8 qershorit 2014, Kosova përjetoi një situatë të pazakontë politike me formimin e një koalicioni të gjerë pas zgjedhjeve. PDK fitoi përsëri, por me një rezultat më të dobët (30% të votave), dhe pas një periudhe të gjatë negociatash, Isa Mustafa nga LDK-ja u bë kryeministër në një qeveri të koalicionit me PDK-në.
Zgjedhjet e 2017-ës dhe zhvillimi i politikës së Jashtme
Zgjedhjet e 11 qershorit 2017 u shënuan nga fitorja e koalicionit PAN, i udhëhequr nga PDK-ja, AAK-ja dhe Nisma për Kosovën. Ramush Haradinaj u bë kryeministër për herë të dytë. Në këtë periudhë, politika e jashtme e Kosovës mori rëndësi të madhe, me përpjekjet për njohje ndërkombëtare dhe dialogun me Serbinë që ishin në qendër të vëmendjes.
Zgjedhjet e 2019-ës dhe rritja e Lëvizjes Vetëvendosje
Zgjedhjet e 6 tetorit 2019 sollën një ndryshim të rëndësishëm politik, me Lëvizjen Vetëvendosje (LVV), e udhëhequr nga Albin Kurti, që fitoi 26.3% të votave. Kjo ishte hera e parë që LVV-ja arriti të dalë në vendin e parë, duke sinjalizuar një ndryshim të madh në elektoratin kosovar. Pas zgjedhjeve, Albin Kurti u bë kryeministër, por qeveria e tij pati jetë të shkurtër, duke u rrëzuar nga një mocion mosbesimi në mars 2020.
Zgjedhjet e 2021-it dhe konsolidimi i Vetëvendosjes
Zgjedhjet e parakohshme të 14 shkurtit 2021 u mbajtën pas rënies së qeverisë Hoti dhe përforcuan pozicionin e Vetëvendosjes, e cila fitoi një shumicë absolute me 50.28% të votave. Kjo ishte një fitore e jashtëzakonshme për një parti politike në Kosovë dhe e çoi Albin Kurtin përsëri në postin e kryeministrit, duke shënuar një epokë të re të qeverisjes.
Më 9 shkurt 2025, Kosova do të mbajë zgjedhjet e saj të radhës parlamentare, një moment vendimtar për të ardhmen politike të vendit. Këto zgjedhje do të vijnë në një kohë kur Kosova po përballet me sfida të ndryshme, përfshirë përpjekjet për njohje ndërkombëtare, dialogun me Serbinë dhe luftën kundër korrupsionit.
Në zgjedhjet e fundit të mbajtura më 14 shkurt 2021, Lëvizja Vetëvendosje, e udhëhequr nga Albin Kurti, fitoi një shumicë absolute me 50.28% të votave, duke shënuar një fitore historike. Për zgjedhjet e vitit 2025, do të jetë interesante të shihet nëse Vetëvendosje do të ruajë këtë dominim apo nëse partitë opozitare do të arrijnë të konsolidohen për të sfiduar qeverisjen aktuale.
Zgjedhjet e radhës do të përcaktojnë jo vetëm përbërjen e re të Kuvendit të Kosovës, por edhe drejtimin që vendi do të marrë në çështjet kyçe të brendshme dhe të jashtme. Në prag të këtyre zgjedhjeve, qytetarët kosovarë do të kenë mundësinë të reflektojnë mbi arritjet dhe sfidat e qeverisjes së tanishme dhe të vendosin për të ardhmen e tyre politike.
