“Kur është në pyetje fëmija, populli e kombi, unë jam i gatshëm të sakrifikohem.”
“Shëndeti i njerëzve është detyra ime, drejtësia e tyre është misioni im.”
“Vinin shumë raste përnjëherë dhe nuk dinim cilin përpara ta ndihmojmë, por për fat ishim aty në lokalet e shkollës.”
“Edhe pse nuk kam qenë neuropsikiatër e as psikolog, është dashtë me lujtë rolin e tyne. Ato biseda, ato muhabete të grave të dhunuara me mua, e bojshin t’vetën dhe siç thotë populli ato u kthjellshin, u relaksojshin.”
‘Unë kam mbajtur shënime në një fletore dhe të gjitha i kam të regjistruara. Shumë nga dokumentet janë humbur gjatë luftës. Shumicën e rasteve i kemi trajtuar aty në ambulancën e improvizuar, por disa raste të rënda i kemi dërguar në Prishtinë.“
Shukri Gërxhaliu ka lindur më 23 gusht 1953 në Studime të Vushtrrisë. Shkollimin fillor dhe të mesëm e kreu në Vushtrri, ndërsa Fakultetin e Mjekësisë e përfundoi në Universitetin e Prishtinës. Specializimin për Mjekësi të Punës e përfundoi në Fakultetin e Mjekësisë në Universitetin e Beogradit në vitin 1997, ndërsa në vitin 2002 fitoi titullin specialist i Mjekësisë Familjare nga Ministria e Shëndetësisë.
Kontributi i Dr. Gërxhaliut shtrihet në shumë fusha dhe periudha të jetës së tij. Në vitin 1981 mori pjesë në demonstratat e studentëve, duke treguar që nga e rinia një angazhim të palëkundur për drejtësi dhe të drejta qytetare. Si mjek në Shoqatën “Nënë Tereza”, ai ofronte shërbime mjekësore falas për popullin e shtypur nga regjimi i Millosheviçit. Ai ishte ndër mjekët e pakët që ndihmoi minatorët e mbyllur në Trepçë në vitin 1989, dhe më pas trajtoi nxënësit shqiptarë të helmuar nga regjimi serb në vitin 1990. Para luftës, Dr. Gërxhaliu punoi si mjek në Shkollën e Policisë në Vushtrri, duke kontribuar në përgatitjen shëndetësore dhe mjekësore të të rinjve në shërbimin policor. Në vitet 90-ta, kur shqiptarët organizoheshin politikisht në atë që u njoh si ‘sistemi paralel’, ai ishte pjesë e strukturave të Lidhjes Demokratike të Kosovës.
Gjatë Luftës së Kosovës, Dr. Shukri Gërxhaliu iu bashkangjit Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK) dhe shërbeu si mjek epror në zonën e Shalës. Ai trajtoi ushtarë të plagosur dhe civilë të strehuar, duke dhënë një kontribut të madh në shpëtimin e jetëve. Gjatë luftës mjekoi edhe vajzat dhe gratë shqiptare të dhunuara nga forcat serbe dhe pas përfundimit të konfliktit u angazhua fuqishëm në rehabilitimin e tyre, duke u ofruar mbështetje mjekësore, financiare dhe psikologjike për të rifilluar jetën.
Pas luftës, Dr. Gërxhaliu dha një kontribut të madh në dokumentimin e krimeve të luftës, veçanërisht Masakrën e 2 majit 1999 në Studime, ku u vranë 116 civilë nga forcat serbe. Ai dëshmoi në Tribunalin e Hagës kundër Slobodan Millosheviçit dhe kriminelëve të tjerë, duke kontribuar në drejtësinë ndërkombëtare dhe duke ndihmuar në ndriçimin e krimeve të luftës.
Përveç angazhimit ligjor dhe profesional, Shukri Gërxhaliu kontribuoi fuqishëm edhe në fushën humanitare pas përfundimit të luftës, duke punuar me Kryqin e Kuq të Kosovës për të ndihmuar të mbijetuarit e dhunës dhe familjet e prekura nga konflikti, duke ofruar shërbime shëndetësore, psikologjike dhe asistencë për rikthimin në jetën normale.
Për kontributin e tij të jashtëzakonshëm, Shukri Gërxhaliu u nderua në shkurt 2023 nga Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, me Medaljen Presidenciale të Meritave për punën dhe përkushtimin gjatë Luftës së Kosovës.
Pas vdekjes së tij, trashëgimia e Shukri Gërxhaliut u njoh dhe u nderua edhe më tej: familja pranoi “Çmimin për Guxim – Vasfije” nga KRTC, në prani të Presidentes Osmani, dhuratë nga heroina Vasfije Krasniqi, për kontributin e tij në rehabilitimin dhe trajtimin e të mbijetuarave të dhunës seksuale gjatë luftës. Dëshmitë e tij u përdorën në Tribunalin e Hagës dhe gjykatat vendore për të kërkuar drejtësi për pacientet e tij. Sot, drejtësia triumfoi: Zoran Vukotiç u dënua me 13 vjet burg, falë dëshmive të guximshme të Shukri Gërxhaliut, i cili mjekoi plagët e grave të dhunuara gjatë luftës dhe kontribuoi në dënimin e dhunuesit.
Shukri Gërxhaliu ndërroi jetë pas një sëmundjeje të rëndë, i rrethuar nga të dashurit e tij, në moshën 70-vjeçare, duke lënë pas gruan, katër fëmijë dhe shtatë mbesa. Trashëgimia e tij mbetet një shembull i përkushtimit, mirësisë dhe humanizmit për të gjithë, si mjek, edukator, luftëtar dhe qytetar i devotshëm.
